Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 80 μέτρα πάνω από την θάλασσα και απέχει 25 χιλιόμετρα από το Βόλο και 18 χιλιόμετρα από την κοντινότερη παραλία που είναι στο Κεραμίδι.
Τα Κανάλια είναι κτισμένα στους πρόποδες του βόρειου-δυτικού Πηλίου και μπροστά τους απλώνεται η λίμνη Κάρλα ή Βοιβηίδα, η οποία αποτελούσε τη μεγαλύτερη φυσική λίμνη της Ελλάδας μέχρι να αποξηρανθεί το 1962, και σήμερα η επανασύστασή της αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα οικολογικά έργα της Ελλάδας.
Το χωριό είναι χτισμένο σε μία τοποθεσία, όπου έχει πανοραμική θέα του κάμπου και της λίμνης, ενώ δίπλα στο σημερινό χωριό έχουν βρεθεί σημαντικά αρχαιολογικά ευρύματα που παραπέμπουν στη Νεολιθική εποχή. Η λίμνη αποτελούσε ανέκαθεν το σήμα κατατεθέν του χωριού, το οποίο έπαιξε σημαίνοντα ρόλο στη ζωή της περιοχής για πολλούς αιώνες.
Τα Κανάλια αποτέλεσαν το κεφαλοχώρι της περιοχής, αφού η λίμνη τους έδωσε τη δυνατότητα στους κατοίκους του χωριού αφενός να εξασφαλίζουν την τροφή τους ακόμα και σε δύσκολες περιόδους όπως ήταν η Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944, και αφετέρου να εμπορεύονται τα ψάρια προσελκύοντας εμπόρους από όλη τη Θεσσαλία. Η λίμνη διέθετε τρεις ιχθυόσκαλες.
Μετά την αποξήρανση της λίμνης, η οποία συνέπεσε με την περίοδο της μεγάλης αστικοποίησης, ο πληθυσμός των Καναλίων μειώθηκε σημαντικά και σταδιακά το χωριό έχασε τη σημασία που είχε για την περιοχή. Παρόλα αυτά, η αλλαγή του μικροκλίματος της περιοχής πιθανόν να συνέβαλε σημαντικά στην επιτυχία της καλλιέργειας αμυγδάλων στην περιοχή. Το χωριό των Καναλιών κατέχει μια από τις σημαντικότερες παραγωγές αμυγδάλων στην Ελλάδα, ενώ τα προϊόντα τους θεωρούνται ιδιαίτερα ποιοτικά.
Σήμερα, το χωριό διαθέτει Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο. Επίσης, τα Κανάλια αποτελούν την έδρα του Φορέα Διαχείρισης της Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου (Π.Ο.Κα.Μα.ΚεΒε.) και διαθέτουν Μουσείο Λιμναίου Πολιτισμού, το οποίο αναδεικνύει την οικολογική σημασία και ιστορία της λίμνης και τον τρόπο με τον οποίο επηρέασε την κουλτούρα των κατοίκων των Καναλίων και της γύρω περιοχής.
