Ιστορικά η γέννηση του Ριζομύλου σαν οικισμού ανάγεται σε τρεις περίπου αιώνες πριν. Αναφέρεται με το σημερινό όνομα στη Χάρτα του Ρήγα που εκδόθηκε το 1797 και στην περιοχή της κτηματικής του περιφέρειας έχουν ανευρεθεί αρχαιότητες όπως λείψανα οικιών και κιβωτιόσχημοι τάφοι Πρωτοελλαδικής και Μέσης Εποχής χαλκού καθώς και οικισμοί προϊστορικών, κλασσικών, ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων στη θέση Πενηντάρια ή Μπούφος με κινητά ευρήματα, το ύψωμα “Ντεληχάνι” με προϊστορικό οικισμό και οι Πλατομαγούλες.

Το χωριό αρχικά κτίσθηκε σε άλλη από την σημερινή του θέση, στην τοποθεσία «Μαγούλα» σ΄ απόσταση 3-4 χιλιόμετρα από το σημερινό. Σήμερα η περιοχή αυτή αναφέρεται ως «Παλαιοχώρι».

Ο Ριζόμυλος είναι ένα χωριό, με τεράστια συμμετοχή στους εθνικούς αγώνες της πατρίδας μας, που «έλαμψε» με την συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση κατά των Ιταλογερμανών κατακτητών το 1941 ? 1944. Η 23η Μαρτίου κάθε έτους, έχει καθιερωθεί ημέρα Τιμής και Δόξας στους αγωνιστές και τους νεκρούς του, με σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κάρλας.

Μεταξύ των δύο παραπάνω Εξεγέρσεων των Ελλήνων, υπάρχει μια χρονική διαφορά περίπου ενός αιώνα. Όμως υπάρχει και ένα έτος, το 1897, στο οποίο ο Ριζόμυλος αυτός ο μικρός αλλά και τόσο μεγάλος τόπος μας , έχει το «Προνόμιο» να είναι από τους τόπους εκείνους της Ελλάδας, οι οποίοι δοκιμάστηκαν ξανά από τον όλεθρο του Πολέμου.

Κατά την διάρκεια του Απριλίου του 1897, που έγινε η Μάχη του Σμολένσκι στην περιοχή του Βελεστίνου , ο Ριζόμυλος ένοιωσε την καυτή ανάσα του πολέμου, από τις Τουρκικές δυνάμεις .

Ο τότε πολεμικός ανταποκριτής του Ρωύτερ, Βρετανός Λοχαγός Κίνερντ Ρόυζ αναφέρει :

«Περί το μεσημέρι μια μικροσυμπλοκή μεταξύ των προφυλακών, έλαβε χώρα στην παρυφή του δάσους μπροστά από το Ριζόμυλο, στην οποία οι Τούρκοι είχαν δέκα νεκρούς και αρκετούς αιχμαλώτους. Παρότι περιμέναμε υπομονετικά τη γενική επίθεση, που φαινόταν να επίκειται πριν το μεσημέρι, ο Τούρκος στρατηγός δεν προέβη σε καμία περαιτέρω κίνηση.

Όταν άρχισε να βραδιάζει είδαμε το Ριζόμυλο να τυλίγεται στις φλόγες και τους καπνούς και υπό την κάλυψη αυτού του τουρκικού εγχειρήματος, ολόκληρος ο τουρκικός στρατός αποσύρθηκε προς την κατεύθυνση του Γκερλί. Τότε επέστρεψα έφιππος στο Βόλο. Καθώς πλησίαζα το Βελεστίνο, τα πρώτα νέα που έμαθα ήταν ότι οι Τούρκοι είχαν οπισθοχωρήσει στο Χατζή Μισί και το Γκερλί και ότι οι Έλληνες ανιχνευτές είχαν εισέλθει στο Ριζόμυλο νωρίς το πρωί.

Συνάντησα αρκετούς αγρότες που κατευθύνονταν προς το Βόλο και τους ρώτησα μέσω του διερμηνέα μου. Μου είπαν ότι είχαν επιστρέψει εκείνο το πρωί στα σπίτια τους στο Ριζόμυλο . Τα τρία τέταρτα των σπιτιών του χωριού, είχαν καεί και όλα τους είχαν λεηλατηθεί. Η εκκλησία δεν είχε καταστραφεί από την φωτιά, παρότι είχε γίνει προσπάθεια να πυρποληθεί και το ίδιο είχε συμβεί με τις εικόνες. Όλα τα βόδια και τα πρόβατα και μέχρι και το τελευταίο πουλερικό είχαν αρπαγεί».

Οι παραπάνω εντυπώσεις του Κίνερντ Ρόουζ, αποτελούν υλικό του βιβλίου «Με τους Έλληνες στη Θεσσαλία» που δημοσίευσε τον ίδιο χρόνο στο Λονδίνο. Πέρα από την εξιστόρηση των κυριοτέρων πολεμικών γεγονότων, ο συγγραφέας προβαίνει σε οξυδερκείς παρατηρήσεις και εύστοχες κρίσεις σχετικά με το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι, ούτως ώστε το βιβλίο «Με τους Έλληνες στη Θεσσαλία» ν΄αποτελεί όχι μόνο πρωτογενή ιστορική πηγή αλλά κι ένα ενδιαφέρον οδοιπορικό στην προ εκατονταετίας Ελλάδα».

Αποδεικνύεται λοιπόν, ότι εκτός από τις αφηγήσεις των παππούδων μας, υπάρχουν και ιστορικά στοιχεία, για το κάψιμο και την λεηλάτηση του χωριού μας, και τον Απρίλιο του 1897, από τους Τούρκους .

Όμως ο πολύπαθος τόπος μας, δεν σταμάτησε να δοκιμάζεται. Εκτός από τις θυσίες και τις ζημιές που υπέστη από την αντιστασιακή δράση των κατοίκων του, ενάντια στους Τούρκους, τους Ιταλούς και τους Γερμανούς κατακτητές, τον λόγο πήρε η φύση . Ο σεισμός του 1957, κατέστρεψε το μεγαλύτερο τμήμα των σπιτιών του Ριζομύλου και κάνοντας τους κατοίκους του χωριού να ξεκινούν για μία ακόμη φορά την προσπάθειά τους να ορθοποδήσουν.

Για την σημερινή ημέρα, την 23η Μαρτίου, αξίζει όμως να θυμηθούμε το χρονικό των καταστροφών που έχει υποστεί το χωριό μας, κατά την διάρκεια της Γερμανοϊταλικής κατοχής 1941- 1944 :

– Ο Ριζόμυλος υπήρξε το σταυροδρόμι των αντιστασιακών ομάδων μεταξύ Όρθρυος ? Μαυροβουνίου ? Πηλίου.

Η αντιστασιακή οργάνωση Ριζομύλου ήταν ο σύνδεσμος μεταξύ αυτών. Την 21 Μαρτίου 1943 οργανώθηκε σαμποτάζ στο ύψος του Ριζομύλου από τις αντιστασιακές ομάδες της περιοχής Βελεστίνου ? Ριζομύλου ( ομάδα Καραϊσκάκη «Λαρισινού» ) για το τραίνο που θα διερχόταν τη νύχτα 22-23 Μαρτίου 1943 και θα μετέφερε πολεμοφόδια κλπ εφόδια για τον κατοχικό στρατό. Η πληροφορία διέλευσης του τραίνου μεταδόθηκε από τον τοπικό υποσταθμάρχη Ερμόλαο Παπαφωτίου ο οποίος ενημέρωσε τον Μιχαήλ Παπαδάμ (Φεραίο).

Αυτός με την σειρά του κινητοποίησε αμέσως τους αντάρτες της περιοχής και αφού συσκέφθηκε με τους συνεργάτες του, ανέθεσε στον σιδηροδρομικό Χαράλαμπο Αραμπατζή να ξηλώσει ένα κομμάτι της γραμμής ώστε να γίνει η εκτροχίαση. Στον χώρο εκείνο συγκεντρώθηκαν εκατοντάδες άνθρωποι με κάρα για να φορτώσουν τα εφόδια. Οι αντάρτες αιχμαλώτισαν την φρουρά και αφού φόρτωσαν τα λάφυρα ,πυρπόλησαν το τραίνο και από τα πυρομαχικά που υπήρχαν στα τελευταία βαγόνια προκλήθηκε ζημιά στην σιδηροδρομική γραμμή και δεν ήταν δυνατόν αυτή να χρησιμοποιηθεί για δύο εβδομάδες.

Την επομένη 1.000 Ιταλοί στρατιώτες σε αντίποινα επετέθησαν στα γύρω χωριά. Στον Ριζόμυλο επετέθησαν πρώτα με κανονιοβολισμό και ύστερα με έφοδο κατέλαβαν το χωριό. Οι κάτοικοι του Ριζομύλου με αυστηρή διαταγή των αντιστασιακών οργανώσεων , τα χαράματα της 23ης Μαρτίου 1943, εγκατέλειψαν το χωριό και εγκαταστάθηκαν στους παρακείμενους λόφους δυτικά και νοτιοανατολικά του οικισμού. Οι Ιταλοί κατακτητές εκτέλεσαν όσους κατοίκους βρήκαν στο χωριό, οι οποίοι είτε δεν πρόλαβαν να απομακρυνθούν, είτε δεν περίμεναν την άμεση αντίδραση των κατακτητών και παρέμειναν στο χωριό.

Οι Ιταλοί κατακτητές αφού σκότωσαν όσα ζώα βρήκαν και αφού κατέστρεψαν ότι μπορούσαν, έριξαν με μηχανήματα πετρέλαιο και βενζίνη σε όλες τις κατοικίες και τα δημόσια κτίρια, σε αποθήκες, σταύλους, έκαψαν όλο το χωριό από άκρο εις άκρο, ακόμη και τα αρχεία της Κοινότητας. Οι κάτοικοι από τους γύρω λόφους παρατηρούσαν ανήμποροι να κάνουν οτιδήποτε, να καταστρέφεται ότι με χίλιους κόπους για μια ζωή είχαν δημιουργήσει.

* Την ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής του 1943 κανονιοβολήθηκε ξαφνικά ο Ριζόμυλος από του Γερμανούς κατακτητές. Εισήλθαν στο χωριό και συνέλαβαν ομήρους τον Τσόγκαρη Αθανάσιο και Κωνσταντέλο Δημήτριο οι οποίοι μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως στην Γερμανία. Επίσης συνέλαβαν τον Ρομφαία Θεοφάνη τον οποίο αφού βασάνισαν, τον άφησαν με διανοητικά προβλήματα εφ? όρου ζωής.

• Τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου 1943 , αντάρτες του Ριζομύλου και της γύρω περιοχής επετέθησαν σε γερμανική φάλαγγα αυτοκινήτων στα όρια Ριζομύλου ? Βελεστίνου στην θέση Ρουμάνι. Μετά από φονική μάχη, οι Γερμανοί ετράπησαν σε άτακτο φυγή προς διάφορες κατευθύνσεις μέσα στα χωράφια. Δύο Γερμανοί απ? αυτούς σκοτώθηκαν μέσα στον οικισμό Ριζομύλου.

Την 9η Σεπτεμβρίου 1943, τμήματα του γερμανικού στρατού εισέβαλαν στο χωριό, το οποίο ήταν ήδη εγκατελειμένο από τους κατοίκους, και κατέστρεψαν και έκαψαν ότι είχαν προλάβει να στήσουν και να κτίσουν οι κάτοικοι του Ριζομύλου μετά το κάψιμο της 23ης Μαρτίου 1943.

• Τέλος Αυγούστου του 1944, αντάρτικες ομάδες της περιοχής ανατίναξαν την σιδηροδρομική γραμμή Βόλου ? Λάρισας στην θέση Εικοσάρια Ριζομύλου με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η διέλευση των τραίνων και ο ανεφοδιασμός των κατακτητών της περιοχής. Οι κατακτητές (Γερμανοί πλέον) έχοντας υπόψη τους την αντιστασιακή συμπεριφορά του Ριζομύλου, επί 15ημέρες με ξαφνικές επιδρομές στο χωριό, εκτελούσαν εν ψυχρώ ως αντίποινα κατοίκους του Ριζομύλου και έκαιγαν φυτείες.

Οι κάτοικοι θορυβήθηκαν και αναγκάσθηκαν σταδιακά, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο συντονισμό να εγκαταλείψουν και πάλι το χωριό τους, το οποίο οι Γερμανοί κατακτητές είχαν σκοπό να εξολοθρεύσουν ολόκληρο. Το απέδειξαν αυτό με κανονιοβολισμό και εκ νέου κάψιμο την 6η Σεπτεμβρίου 1944. Οι κάτοικοι του Ριζομύλου παρέμειναν μακριά από το χωριό τους μέχρι τον Οκτώβριο του 1944 που αποχώρησαν οι Γερμανοί κατακτητές και από την περιοχή μας.

Πολλά από τα στοιχεία , τα οποία υπήρξαν ακράδαντες αποδείξεις, για τον Χαρακτηρισμό του Ριζομύλου, σαν ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΧΩΡΙΟ, αναφέρονται στην 14/1945 απόφαση του κοινοτικού Συμβουλίου Ριζομύλου της 3ης Ιουλίου 1945 ? απάντηση σε ερωτήματα του Υπουργείου Υγιεινής Κοινωνικής Πρόνοιας.

Αξίζει λοιπόν να αναφερθούν και τα ονόματα του Προέδρου και των Κοινοτικών Συμβούλων της τότε Κοινότητας Ριζομύλου, οι οποίοι απαντώντας σε μια σειρά ερωτήματα, του Υπουργείου Υγιεινής Κοινωνικής Πρόνοιας, ουσιαστικά έγραφαν ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της Ιστορίας του Ριζομύλου.

Κατά το 1945 : Πρόεδρος ήταν ο Νικόλαος Σταθόπουλος και μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου οι : Θεόδωρος Μπόζας, Κωνσταντίνος Γρατσούνας, Γεώργιος Θεοχάρης και Γεώργιος Ιβανούδης . Γραμματέας της τότε Κοινότητας ήταν ο Γεώργιος Καραμπουτάκης του Ιωάννη και τα πρακτικά της απόφασης αυτής είναι γραμμένα με πένα και αποτελούν ιστορικό στοιχείο της Κοινότητάς μας. Στην παραπάνω απόφαση αναφέρονται εκτός των πολλών άλλων και τα εξής :

• Οι Κατοικίες που είναι προς καταστροφή είναι: 293 χωρίς σταύλους & αχυρώνες.
• Ο Πληθυσμός του Ριζομύλου είναι : 1.437 κάτοικοι.
• Οι Κατοικίες που καταστράφηκαν ολοσχερώς είναι: 280
• Οι κατοικίες που υπέστησαν μερική καταστροφή είναι: 8
• Οι κατοικίες που μπορούν να επισκευασθούν είναι: 42
• Οι κάτοικοι παρέμειναν: Σχεδόν στο ύπαιθρο ή σε πρόχειρα επισκευασμένα μικρά δωμάτια με καλάμια, πισσόχαρτο και τσιμέντο διάτρητα για τον χειμώνα.
• Η κοινότητα καταστράφηκε: Με πυρπολήσεις και κανονιοβολισμούς. Από τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές την 23-3-1943 (από Ιταλούς), την 9-9-1943 και 6-9-1944 από τους Γερμανούς.

• Οι αιτίες θανάτου κατοίκων είναι: 60 από φυσικό θάνατο και 29 από εκτέλεση κατακτητών.

• Τα θύματα που έχει η Κοινότητα από το 1940 έως το 1945 συνεπεία του πολέμου είναι: 30.

Ένα μεγάλο μπράβο αξίζει στον πρώην Πρόεδρο της Κοινότητας Ριζομύλου κο Γεώργιο Εγγλέζο, ο οποίος ξεκίνησε την προσπάθεια το 1997, για τον χαρακτηρισμό του Ριζομύλου σαν Μαρτυρικό Χωριό, καθώς και στον Δήμαρχο Κάρλας κο Αθανάσιο Παπαδήμα, που βοήθησε στην ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών.

Η Αντιστασιακή δράση των κατοίκων του ΡΙΖΟΜΥΛΟΥ και η βοήθειά τους προς τους συμμάχους, αναγνωρίσθηκε από την Κυβέρνησηκαι τον Λαό της Νέας Ζηλανδίας με μήνυμα Ευγνωμοσύνης που έστειλαν προς την Κοινότητα Ριζομύλου και το οποίο κοσμεί τα γραφεία της Τοπικής Κοινότητας Ριζομύλου.

Ο Ριζόμυλος χαρακτηρίσθηκε «ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΧΩΡΙΟ» με το 99/2000 Προεδρικό Διάταγμα που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 97 Α /16-3-2000. Έτσι, η Πολιτεία έκανε και το δικό της χρέος, απέναντι στους αγώνες του χωριού μας, δικαιώνοντάς τους με την τοποθέτηση του ΡΙΖΟΜΥΛΟΥ στο ΠΑΝΘΕΟΝ της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Έτσι ακόμη αποδεικνύεται περίτρανα, ότι η Ιστορία δεν ξεχνά και κάποια στιγμή, αναδεικνύει τις αξίες και τους αγώνες ενάντια σε κάθε είδους κατακτητές.

Τα παραπάνω στοιχεία είναι ένα μέρος όλων των στοιχείων που καταφέραμε να συγκεντρώσουμε για το χωριό μας, με μεγάλη προσπάθεια, διάβασμα και πολύ ψάξιμο, όσο οι δυνάμεις μας αλλά και οι υποχρεώσεις μας το επιτρέπουν. Για το λόγο αυτό, ίσως θα πρέπει να διοργανώσουμε ΕΝΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΡΙΖΟΜΥΛΙΩΤΩΝ, στο οποίο θα μπορέσουμε να πιάσουμε όλοι μαζί το νήμα της ύπαρξης του χωριού μας μέσα στα βάθη της ιστορίας και να αναδείξουμε τις σημαντικές αλλά και τις καθημερινές στιγμές στη ζωή των προγόνων μας .

Πιστεύω ότι στο ΣΥΝΕΔΡΙΟ αυτό, καλώντας αξιόλογους επιστήμονες, ιστορικούς, λαογράφους κ.λ.π., θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια παρακαταθήκη στοιχείων για μας, αλλά και για τα παιδιά μας. Μέσα από το ΣΥΝΕΔΡΙΟ αυτό, θα αναδειχθεί ακόμη περισσότερο η μεγάλη προσφορά του χωριού μας στην ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, διότι θα υπάρξουν και πιο εμπεριστατωμένες απόψεις ειδικών ιστορικών.

Η ανέγερση ΜΝΗΜΕΙΟΥ για το ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΧΩΡΙΟ, στην είσοδο του Ριζομύλου δίπλα στην Παλιά Εθνική Οδό Βόλου Λάρισας ή στην θέση 22 ΚΑΖΕΛΟ του Ριζομύλου εκεί που πυρπολήθηκε το Τραίνο των Ιταλών κατακτητών, ΜΝΗΜΕΙΟ το οποίο θα είναι μια μικρή μόνο Τιμή από όλους μας στους Αγωνιστές του Ριζομύλου, είναι ένα αίτημα της κοινωνίας του Χωριού μας το οποίο τίθεται πολλά χρόνια τώρα, αλλά ακόμη δεν έχει υλοποιηθεί.

Οι δύο παραπάνω προτάσεις, για το ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΩΝ ΡΙΖΟΜΥΛΙΩΤΩΝ και την ανέγερση του ΜΝΗΜΕΙΟ για το ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΧΩΡΙΟ, είναι σημαντικές για τον τόπο μας, για την συγκέντρωση των Ιστορικών Στοιχείων, αλλά και την ανάδειξη της τιμής προς τους Αγωνιστές του Χωριού μας.Πιστεύω ότι η Δήμαρχος του Δήμου Ρήγα Φεραίου κα Ελένη Λαϊτσου και το Δημοτικό Συμβούλιο, θα αφουγκραστούν την κοινωνία του χωριού μας και θα βοηθήσουν στην υλοποίηση των δύο παραπάνω προτάσεων, το συντομότερο δυνατόν, βάζοντας και αυτοί ένα λιθαράκι στην ανάδειξη της ιστορίας του χωριού μας.

Το κείμενο αυτό είναι η ελάχιστη τιμή στους συγχωριανούς μας που αντιστάθηκαν με όλες τις δυνάμεις τους στην επέλαση των Ιταλογερμανών κατακτητών κατά το 1941-1944, στους γνωστούς αλλά και στους άγνωστους ήρωες του χωριού μας.

Ενα μικρό λουλούδι στον τάφο των νεκρών του χωριού μας.

Μια μικρή υπενθύμιση στους νεώτερους ότι το χωριό μας στάθηκε υπερήφανο κατά την διάρκεια της κατοχής, αγωνίσθηκε, πόνεσε, και τέλος νίκησε !

Μια σταγόνα βάλσαμο στους παλιότερους κατοίκους που θα θυμηθούν, θα ξαναζήσουν τις δύσκολες εκείνες στιγμές, αλλά θα ξέρουν ότι οι νεώτεροι δεν ξεχνούν.

Μια συγγνώμη σε όσους αθέλητα δεν αναφέρθηκαν στο κείμενο από έλλειψη στοιχείων.

Η τιμή όμως είναι ισάξια για όλους.

Μια μικρή υπενθύμιση ότι αυτό το χωριό, ο ΡΙΖΟΜΥΛΟΣ, αυτό το εύφορο κομμάτι του θεσσαλικού κάμπου, τρέφει μέσα του τα άφθαρτα ιδανικά της Ελευθερίας, της ΕθνικήςΈλληνες , του Εθνικού Αγώνα.

Το απέδειξε περίτρανα κατά την διάρκεια της κατοχής με τους αγώνες του.

Το πλήρωσε πανάκριβα με την ολοσχερή καταστροφή του.

Ομως απέδειξε και πόσο μπορεί να αντέξει .

Μέσα από τις φλόγες της ολοκληρωτικής καταστροφής, κατάφερε να ορθοποδήσει, κατάφερε να γίνει ένα από τα πιό δημιουργικά κομμάτια του θεσσαλικού κάμπου.

Απέδειξε ότι αυτό το χωριό που έβγαλε ήρωες στην Εθνική Αντίσταση 1941-1944, μπορεί να επιβιώσει γιατί έχει «μνήμη». «Μνήμη» που βοηθάει τις νεώτερες γενιές να γαλουχηθούν από τα ιδανικά αυτών των ηρώων και να συνεχίσουν τον αγώνα της ζωής.

Μια υπόσχεση ότι η νέα γενιά θα κρατήσει ψηλά τα ιδανικά που κληρονομήσαμε από τους αγώνες των ηρώων αγωνιστών του χωριού μας.

Αξίζει λοιπόν να ζείς σε ένα τέτοιο ευλογημένο τόπο.

Αξίζει να προσπαθείς για το καλύτερο γιατί η υποχρέωση όλων μας απέναντι στους αγώνες, στους ήρωες αλλά και την ιστορία του χωριού μας είναι πολύ μεγάλη.

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΝΕΚΡΩΝ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΡΙΖΟΜΥΛΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΙΤΑΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

Η Κοινότητα Ριζομύλου χορήγησε από το 1945 και μετά πιστοποιητικά θανάτου λόγω εκτέλεσης από τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές για τους εξής : 1) Κακαζιάνης Αντώνιος του Δημητρίου , εκτελέσθηκε την 23-3-1943 από τους Ιταλούς. 2) Θεοδωρούδης Γεώργιος του Παναγιώτη την 23-3-1943 από τους Ιταλούς. 3) Κατσιαρδανούδης Σιδέρης του Εμμανουήλ την 23-3-43 από τους Ιταλούς. 4) Καραβάρας Δημήτριος του Βασιλείου την 26-9-1944 από τους Γερμανούς. 5) Κασαμπαλούδη Δήμητρα του Γεωργίου την 6-9-1944 από τους Γερμανούς. 6) Αργυρούδης Δημήτριος του Χρήστου την 1-9-1944 από τους Γερμανούς. 7) Πρίντζιος Ζήσης του Τριαντάφυλλου την 1-9-1944 από τους Γερμανούς. 8) Γκέκας σταύρος του Ιωάννη την 1-9-1944 από τους Γερμανούς. 9) Μπαλγουράνος Γεώργιος του Χρήστου την 1-9-1944 από τους Γερμανούς. 10) Βαλασούδης Γεώργιος του Δημητρίου την 1-8-1944 από τους Γερμανούς. 11) Κωστούδης Χρήστος του Νικολάου την 1-9-1944 από τους Γερμανούς. 12) Τζώρτζος Στέργιος του Γεωργίου την 15-9-1944 από τους Γερμανούς. 13) Θεοχάρης Θεόδωρος του Αθανασίου την 1-9-1944 από τους Γερμανούς. 14) Μπάτης Τηλέμαχος του Ευαγγέλου την 27-8-1944 από τους Γερμανούς. 15) Διακονοπούλου Ευαγγελία του Στεργίου την 26-9-1944 από τους Γερμανούς. 16) Γκέκα Ευδοξία συζ. Χαραλάμπους την 6-9-1944 από τους Γερμανούς. 17) Ζυματίκα Καλλιόπη συζ. Παντελή την 6-9-1944 από τους Γερμανούς.

Σε κατάσταση που έχει συνταχθεί από την Κοινότητα Ριζομύλου την 28-9-1958 φαίνονται τα ονόματα των κατά την κατοχή εκτελεσθέντων, απαχθέντων και εγκλεισθέντων Ριζομυλιωτών σε στρατόπεδα από τους Γερμανούς η οποία είναι : Α) ΑΤΟΜΑ ΑΠΑΧΘΕΝΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΚΛΕΙΣΘΗΚΑΝ ΣΕ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΧΩΡΑΣ. 1) Τσόγκαρης Αθανάσιος του Δημητρίου 2) Κωνσταντελος Δημήτριος του Κων/νου. Β) ΑΤΟΜΑ ΕΓΚΛΕΙΣΘΕΝΤΑ ΣΕ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. 1) Πασχαλούδης Χρήστος του Παναγιώτη 2) Κακαζιάνης Δημήτριος του Πέτρου 3) Ρομφαίας Θεοφάνης του Στάμου 4) Τζώρτζος Ευθύμιος του Δημητρίου 5) Ρίζος Δημήτριος του Αθανασίου 6) Μπόζας Αχιλλέας του Ιωάννη 7) Θεοχάρης Αθανάσιος του Κων/νου 8) Κέμος Ευάγγελος του Δημητρίου 9) Μπόκας Αθανάσιος του Λάμπρου ( κίτρινη αποθήκη Βόλου ) 10) Κοντομήτρος Χαράλαμπος του Αθανασίου (κίτρινη αποθήκη Βόλου) Γ) ΑΤΟΜΑ ΕΚΤΕΛΕΣΘΕΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ 1) Θεοχάρης θεόδωρος του Αθ. 2) Μπαλγουράνος Γεώργιος του Χρ. 3) Πρίντζιος Ζήσης του Τρ. 4) Κωστούδης Χρήστος του Νικ. 5) Γκέκας Σταύρος του Ιωάν. 6) Αργυρούδης Δημήτριος του Χρ. 7) Καλημάνης Κων/νος του Γεωργ. 8) Μπάτης Τηλέμαχος του Ευαγ. 9) Τζώρτζος στέργιος του Γεωργ. 10) Ζυματίκα Καλλιόπη συζ Παντ. 11) Κασαμπαλούδη Δήμητρα του Γεωργ. 12) Χαλκιά Βικτωρία του Κων/νου 13) Γκέκα Ευδοξία του Χαραλ. 14) Διακονοπούλου Ευαγγελία του Στ. 15) Διακονοπούλου Αρετή του Στ.

Δ) ΑΤΟΜΑ ΔΙΩΧΘΕΝΤΑ ή ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ 1) Κακαζιάνης Γεώργιος του Γιοβάνη 2) Βαλασούδης Γεώργιος του Δημητρίου 3) Καραβάρας Δημήτριος του Βασιλείου 4) Πρίντζος Πασχάλης του Γεωργίου

Ε) ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΙΤΑΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΩΝ. 1) Παπαϊωάννου Ιωάννης 2) Παπαϊωάννου Δημήτριος 3) Καλαμπαλίκης Αθανάσιος 5) Παπαχρήστος Ιωάννης

Βιβλιογραφία: Α) «ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ 1941-1944» ? Νίτσα Κολιού Β) «Ο ΕΛΑΣ ΣΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑ» ? Δημήτριος Εμ.Μπαλλής Γ) Ανακοινωθέντα του ΕΛΑΣ ? Στρατηγείο Θεσσαλίας. Δ) Αρχείο κοινότητας Ριζομύλου Ε) Εγγραφο του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΘΥΜΑΤΩΝ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 1945